12 Δεκ 2016

Η τριμερής Ελλάδος, Κύπρου, Ισραήλ

Βασίλης Νέδος

Κάθε Ελληνας που πιθανόν επισκέφθηκε το Ισραήλ τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχει ζήσει τουλάχιστον μια φορά την εμπειρία να δέχεται εγκάρδιες ευχαριστίες για τα πυροσβεστικά αεροπλάνα που η Αθήνα έστειλε στο πλαίσιο αντιμετώπισης των σφοδρών πυρκαγιών που απείλησαν ακόμη και κατοικημένες περιοχές στο κέντρο της χώρας.
Ιστορικά, ίσως είναι η πρώτη φορά στις διμερείς σχέσεις των δύο χωρών, που το εγκάρδιο κλίμα ανάμεσα στους Ελληνες και στους Ισραηλινούς είναι αντίστοιχο και σε επίπεδο κρατών. Η τριμερής Ισραήλ-Ελλάδας-Κύπρου στην Ιερουσαλήμ την περασμένη Πέμπτη, όπου οι επικεφαλής των τριών κρατών κ. Μπέντζαμιν Νετανιάχου, Αλ. Τσίπρας και Ν. Αναστασιάδης ουσιαστικά συμφώνησαν σε περαιτέρω εμβάθυνση των σχέσεών τους, έκρυβε αρκετά πολύ σημαντικά στοιχεία για μια σειρά ζητημάτων, από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων και την προστασία του περιβάλλοντος μέχρι την αντιτρομοκρατική δράση.

Στο κείμενο της τελικής διακήρυξης ξεχωρίζει η παράγραφος που αφορά τη συνεργασία για θέματα έρευνας και διάσωσης. Στο αγγλικό κείμενο της διακήρυξης αναγνωρίζεται η «σημασία της θαλάσσιας έρευνας και διάσωσης ανάμεσα στις τρεις χώρες, με κάθε σχετικό μέσο». Στη συγκεκριμένη παράγραφο τονίζεται ότι η συνεργασία θα ενισχυθεί μέσω τριμερών μνημονίων συνεργασίας αλλά και με κοινές ασκήσεις SAR (Search and Rescue) «σε συμφωνία με τις προβλέψεις των σχετικών εν ισχύι συμφωνιών που έχουν συναφθεί μεταξύ της Κύπρου και του Ισραήλ και της Κύπρου με την Ελλάδα, σε συμφωνία με τις προβλέψεις του διεθνούς ναυτικού δικαίου». Πρόκειται για μια έμμεση, πλην σαφή, αναγνώριση της ελληνικής θέσης ότι οι θαλάσσιες ζώνες Ελλάδας και Κύπρου εφάπτονται, δημιουργώντας πρακτικά έναν κοινό χώρο διεξαγωγής επιχειρήσεων έρευνας και διάσωσης από τα ανοιχτά του Τελ Αβίβ και της Χάιφα μέχρι το Ιόνιο Πέλαγος. Στην ευρύτερη εικόνα δεσπόζει, βέβαια, η πολύ σημαντική απόφαση για τη δημιουργία κοινού Κέντρου Επιχειρήσεων για την αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών (πυρκαγιές, σεισμοί κ.ά.). Ωστόσο είναι σαφές ότι, έστω και εμμέσως, η αναγνώριση κοινού χώρου SAR Ελλάδας και Κύπρου από την Ιερουσαλήμ έχει ιδιαίτερη σημασία για την Αθήνα.

Η συγκεκριμένη συμφωνία βρίσκεται σε σαφή εναρμόνιση με τη γενικότερη συναντίληψη των τριών χωρών (και κυρίως της Κύπρου με το Ισραήλ) για διασφάλιση της θαλάσσιας κυκλοφορίας ως προαπαιτουμένου της εκμετάλλευσης των ενεργειακών πόρων που υπάρχουν στην Ανατολική Μεσόγειο. Επί αυτού, μέσω προμήθειας νέων υποβρυχίων και σταδιακής δημιουργίας στόλου ανοικτής θαλάσσης (κάτι για το οποίο το Ισραήλ δεν ήταν φημισμένο στο παρελθόν), η Ιερουσαλήμ αναζητεί ουσιαστικό ρόλο στην Ανατολική Μεσόγειο, γεγονός που ασκεί έμμεση πίεση και προς την Αθήνα, ώστε να μην εγκαταλείψει την παραδοσιακά ενεργή ναυτική παρουσία της στην περιοχή. Πράγμα που, ούτως ή άλλως, η Αθήνα επιχειρεί να ενισχύσει μέσω της συνεργασίας με άλλες χώρες της περιοχής, όπως η Αίγυπτος (την προηγούμενη εβδομάδα πραγματοποιήθηκε η κοινή ελληνοαιγυπτιακή αεροναυτική άσκηση Μέδουσα 3/2016 στην περιοχή βόρεια, ανατολικά και νότια της Κρήτης).

Πέρα από τις γεωπολιτικού και στρατηγικού χαρακτήρα λεπτομέρειες της τριμερούς, για την Αθήνα ιδιαίτερη σημασία αποκτά η συνεργασία με την Ιερουσαλήμ σε ζητήματα έρευνας-ανάπτυξης και παραγωγής, τομείς στους οποίους το Ισραήλ, παρά το μικρό μέγεθος της χώρας, βρίσκεται στην παγκόσμια πρωτοπορία. Δεν είναι διόλου τυχαίο ότι παγκοσμίως σε ζητήματα κυβερνοασφάλειας το Ισραήλ είναι σε υψηλότατη κατάταξη, κάτω μόνο από χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Ρωσία και η Κίνα.

Πηγή: https://goo.gl/jFOwZc

Δεν υπάρχουν σχόλια: